Geen 1001, maar 2 nachten in Fes

Dit weekend was ik vereerd met het bezoek van twee vriendinnetjes: Hilde en Tosca. Vrijdagochtend waren ze in alle vroegte in het vliegtuig gestapt en toen ik ‘s middags met de familie couscous aan het eten was, kreeg ik een smsje van Tosca dat ze er over tien minuten waren. Dus toen ik op Rabat station aankwam, stonden ze al in het zonnetje op mij te wachten. Wat was ik blij mijn ‘sadiqaat’ weer te zien! En het mooie was dat ze bij mijn gastfamilie mochten slapen, lekker dichtbij dus. Nadat ook zij een bord couscous en Marokkaanse thee verorberd hadden, gingen we een rondje Rabat doen langs de Hasan toren, de zee, medina en de Kasbah Oudaiah. En dat was Rabat al weer. De volgende dag zijn we nog in de Oudaiah’s en de medina geweest, gegeten en gedronken in de meest toeristische restaurantjes van Rabat alvorens naar Fes te vertrekken.

Ik was een beetje bang geworden voor Fes, moet ik eerlijk toegeven. In mijn hoofd was Fes verworven tot een stad waar de grote onoverzichtelijke medina ‘s avonds overheerst wordt door criminaliteit, de straten vies zijn, gevuld met slechtverzorgde muilezels en mank lopende roggelende mensen. Natuurlijk ook de nodige ‘guides faux’, mensen die je wel even ergens heen brengen en vervolgens geld willen zien. ‘s Avonds de medina in om nog wat te eten leek me dan ook geen fijn vooruitzicht maar we hebben in alle rust gegeten en zijn niet beroofd door zwaarden, dus dat viel allemaal mee. De volgende dag kwamen we erachter dat ons hostel eigenlijk verschrikkelijk handig gepositioneerd was. Ik denk niet dat er veel zou gebeuren in zo’n toeristische buurt. We hadden via het hostel een gids geboekt voor een halve dag (lees: 2,5 uur) voor alle bezienswaardigheden in de medina, want de medina in Fes staat bekend als een doolhof. Alles daarbuiten konden we zelf wel vinden, hadden we bedacht. En ik denk inderdaad dat we de meeste bezienswaardigheden niet zo makkelijk zelf hadden kunnen vinden. Dan waren we wellicht uren aan het dwalen geweest door de medina. De belangrijke bezienswaardigheden in Fes el-Bali, zoals de oude medina heet, zijn: de leerlooierijen, de Qaraouine moskee & universiteit (de oudste van de islamitische wereld), de tombe van Moulay Idriss (de stichter van Fes en daarmee uiteindelijk van Marokko) en twee medrassa’s (Qur’an scholen), waaronder medrassa al-Attarine.

            Onze gids was een bijzonder mannetje. Hij zei na bijna elke zin “thank you, thank you, you’re welcome you’re welcome”. En natuurlijk nam hij ons ook mee naar de nodige winkeltjes: naar het dakterras van twee winkels zodat we goed uitzicht hadden over de leerlooierij en de Qaraouine moskee. We moesten vooral rond kijken. Natuurlijk. De tas die ik wel leuk vond, had de ‘vriendelijke’ prijs van 2200 dirham. Hahahaha goede grap. Give me your best price, zei hij. Natuurlijk was ik veel te eerlijk en zei ik dat ik niet meer dan 500 dirham op zak had. Wat ook echt zo was. En dat ik niet kon pinnen. Wat ook echt zo is. Toen we aanstalten maakten om weg te gaan, kwam het mannetje achter ons aan met de tas en vroeg aan de baas in het Arabisch of 500 voor die tas niet oké was (ja ik heb toch wel wat geleerd in deze zes weken, in ieder geval tellen). Daar was de baas het niet mee eens. Ik denk stiekem dat ze ruiken wie het meest een softie is. Ik moet me eerst een keer laten afzetten voordat ik vervolgens op mijn strepen kan gaan staan, zoals bij het agressieve hennavrouwtje in de eerste week in Marokko. Dus nu ben ik een tas rijker, en iets meer dan 500 dirham armer. Het verkoopmannetje zei natuurlijk dat het de beste kwaliteit was, kamelenleer (het sterkste leer etc. etc.) maar dat weet je op dat moment nooit. Toen ik thuis kwam zei mijn gastmoeder meteen dat het beste leer uit Fes kwam en mijn tas er goed uitzag en een dergelijk bedrag voor een goede leren tas een goede prijs was, dus ik voel me inmiddels minder opgelichtJ.  

In de tweede winkel had de man snel door dat we niet geïnteresseerd waren in Berber tapijtjes, maar onze gids was weg en daarom gingen we een taallesje Nederlands doen met de verkoper, die wilde dat graag leren. Hij vond het leuk dat ik een beetje Arabisch kon. Dat hielp wel, aldus mijn vriendinnetjes. Ook bij mijn tas. De gids liet ons achter in een grote straat van de souq, waar maar geen eind aan leek te komen. En alle winkels verkopen ongeveer hetzelfde. We waren echter op zoek  naar nog een tas voor Tosca. En het vervelende van dat niets en vaste prijs heeft, vind ik dat je nooit zeker weet of je een goede prijs betaald hebt. Sociofoben zoals ik vinden het fijn om alles zeker te weten.

Om 15:00 waren we terug in het hostel maar toen waren we echt wel gesloopt. Na even uitgerust te hebben op het dakterras zijn we toch weer naar buiten gegaan en hebben we wat gedronken in café Clock, waar ik goede verhalen over gehoord had. Het was echter weinigs bijzonders. Er zitten alleen maar Amerikanen en de prijzen zijn Europees. Daar ontmoetten we een gekke Spaanse Duitser met een kobaltblauwe tulband. Vlakbij ons hostel, kwamen we hem weer tegen en hij nodigde ons uit voor een drankje. Toen we daar kwamen waren ze verdwenen. De volgende dag kwamen we hem weer tegen maar helaas moesten we toen vertrekken.

Dag 2 waren we van plan naar de Mellah (Joodse wijk) te gaan. We liepen verkeerd en hebben ons ingelaten met een ‘guide faut’ die gelukkig niet heel faut was. Hij heeft ons naar de synagoge gebracht die we zelf vast niet gevonden hadden. We hebben hem minder dan hij vroeg, maar vast nog te veel gegeven. Ook zijn we langs het koninklijk paleis gelopen (je kunt alleen de poorten bewonderen). Veel vroeger dan gepland waren we dus klaar en we besloten naar een uitzichtpunt te gaan: borj sud. Zijn meter was stuk, zoals zogenaamd in alle taxi’s in Fez. Zo betaal je 20 dirham voor een ritje van 6 dirham. Aan de ene kant is dat nog niks vergeleken met wat je in Nederland betaalt, maar aan de andere kant moet je gewoon eens ophouden met vergelijken:-P. die meters zijn er niet voor niets. Het uitzicht was echter prachtig. Het was misschien slim geweest om de taxicheuffeur te betalen om te wachten op ons, want de vesting lag op vijf kilometer afstand van ons hostel en het hele weekend verblijdde de zon ons. Het was dus een warme wandeling… Vervolgens was het voor mijn vriendinnetjes al weer tijd om naar het vliegveld te vertrekken, en daarom voor mij tijd om de trein terug te nemen. Het was een geweldig weekend (avontuurlijk ook wel), ik voelde me weer even helemaal mezelf.

Hilde vroeg of ik niet het vliegtuig terug zou willen nemen naar Nederland, samen met hen. Maar nee, dat zou ik niet willen. Dat het sociaal gezien allemaal niet lukt, doet me niet vergeten waarvoor ik gekomen ben: namelijk Arabisch leren en Marokko te leren kennen. En Marokko zelf is een prachtig land. Als mijn vriendinnetjes hier waren zou het natuurlijk helemaal fantastisch zijn(a) maar dat is niet de realiteit. En daar moet ik het mee doen de komende maanden. Ik hou in mijn achterhoofd dat je de slingers zelf op moet hangen.